مبانی نظری پایان نامه مصالحه در قصاص

معرفی مبانی نظری فصل دوم پایان نامه مصالحه در قصاص

بخشهایی از متن مبانی نظری

مصالحه در قصاص

معنی لغوی و اصطلاحی صلح قصاص

صلح در لغت به معنی آشتی، سازش، مصالح کردن، تراضی متنازعین، سلم، خلاف فسد و مقابل جنگ و حرب استعمال گردیده است.

در اصطلاح فقهی صلح در معنای زیر به کار رفته است:

1- عقدی که برای رفع نزاع و منازعه وضع گردیده است.

2- عقدی که برای رفع منازعه به تراضی وضع گردیده است.

3- عقدی که برای اصلاح متخلفین به کار می رود.

4- صلح عبارت است از رضایت طرفین و سازش بر چیزی از قبیل تملک عین یا منفعت یا اسقاط نمودن دین یا حق

5- عقدی است که به سبب آن اصلاح بین متداعیین و متنازعین محقق می شود.

منفعت یا اسقاط دین با توجه به تعاریف لغوی اصطلاحی و عرفی صلح و صرف نظر از ایرادات وارده بر تعاریف فوق الذکر از نظر عدم ذکر عوض و یا لزوم وجود اختلاف برای تحقق صلح می توان گفت صلح به عنوان یکی از مسقطلات قصاص به تراضی و توافق صاحب حق قصاص و جانی به دیه یا کمتر و بیشتر از آن در قتل جرح و قطع عمدی اطلاق می گردد به عبارتی صلح گذشت از قصاص در مقابل عوض است.

اثر صلح در حق قصاص اولیای دم خواهان قصاص

همانطور که قبلا گفتیم اگر اولیای دم متعدد و بعضی از آن ها با جانی مصالحه کنند در این که مصالحه احدی از اولیای دم مسقط حق قصاص بقیه است بین فقیهان اختلاف است.

عده ای از فقیهان صلح احد از اولیای دم را موجب سقوط حق قصاص بقیه می دانند. تعداد دیگر از فقیهان نیز که عمدتا از فقیهان امامیه هستند صلح احد از اولیای دم را موجب سقوط قصاص بقیه اولیای دم نمی دانند و برای اولیای دم خواهان قصاص این حق را قائل گردیده اند که با پرداخت سهم دیه اولیای دمی که خواهان دیه هستند و یا در صورت گذشت رایگان با پرداخت دیه سهم سایرین به قاتل مبادرت به قصاص او کنند.

قانون گذار در ماده 264 قانون مجازات اسلامی 1370 به پیروی از قول مشهور فقیهان امامیه از نظریه اخیر پیروی کرده است بنابراین اگر صلح یا گذشت احد از اولیای دم را مسقط حق قصاص بقیه بدانیم نمی توان تاثیر صلح را نسبت به اشخاص ثالث در این خصوص نادیده گرفت. ماده 350 قانون جدید مجازات اسلامی نیز همین رویه را پذیرفته و مقرر می دارد: در صورت تعدد اولیای دم، حق قصاص برای هر یک از آنها به طور جداگانه ثابت است.

فهرست مطالب مبانی نظری

مصالحه در قصاص

معنی لغوی و اصطلاحی صلح قصاص

تمییز صلح از مفاهیم مشابه

مبانی و ادله مصالحه و نقش بزه دیده

مبانی مصالحه در تعیین کیفر

مبانی فقهی

مبانی حقوقی صلح

پذیرش مداخله بزه دیده در اعمال کیفر

صورتهای مصالحه

مصالحه به عضو مشابه یا غیرمشابه

بدل صلح

آثار صلح

آثار صلح نسبت به جانی

سقوط قصاص

مجازات تعزیری

کفاره قتل

آثار صلح نسبت به مصالح

نسبت به اشخاص ثالث

اثر صلح در حق قصاص اولیای دم خواهان قصاص

فهرست منابع

الف- فارسی

ب- منابع عربی