مقاله دادگاه مدنی خاص در نظام قضائی ایران

معرفی مقاله حقوقی تحقیقی بر دادگاه مدنی خاص در نظام قضائی جمهوری اسلامی ایران

بخشهایی از متن مقاله

دادگاه مدنی خاص بر طبق لایحه قانونی مصوب اول مهر ماه 1358 شورای انقلاب تأسیس شده و سابقه تشکیل چنین دادگاهی که به دعاوی زناشویی و اختلافات خانوادگی و امور حسبیه بر مبنای احکام شریعت اسلام رسیدگی نماید به هشتاد سال قبل می رسد و تحولاتی داشته که به عنوان مقدمه به آنها اشاره می شود.

تشکیل محاضره شرعیه و فقیه صلحیه

پس از پیروزی آزادیخواهان و رهایی ملت ایران از حکومت جابرانه و استبدادی سلاطین قاجاریه و برقراری حکومت مشروطه در ایران و تصویب قانون اساسی مورخ چهاردهم جمادی الثانی 1324 هجری قمری و متمم آن و تشکیل مجلس شورای ملی مقدمات تأسیس عدلیه جدید برای رسیدگی به دادخواهی و تظلمات مردم فراهم شد و در دوره 8 دوم قانون گذاری مجلس، قانون اصول تشکیات عدلیه و محاضر شرعیه مورخ 21/ رجب 1329 هجری قمری به تصویب کمیسیون قوانین عدلیه رسید و این قانون محاکم عدلیه را به دو نوع تقسیم نمود:

اول- محاکم عمومی که حق رسیدگی به تمام دعاوی را داشتند غیر از آنچه که قانون صراحتاً استثناء نماید مشتمل بر محاکم صلح و بدایت و استینف و مافوق آنها دبیوان عالی تمیز. ...

تشکیل دادگاه مدنی خاص

انقلاب اسلامی ایران دادگستری را هم مانند سایر تشکیلات مملکتی متحول ساخت و منشاء تغییرات اساسی در تشکیلات قضایی و قوانین حقوقی و جزایی گردید و در اجرای اصل چهارم قانون اساسی که مقرر می دارد کلیه قوانین و مقررات مدنی، جزائی، مالی، اقتصادی، اداری، فرهنگی، نظامی، سیاسی و غیر اینها باید بر اساس موازین اسلامی باشد دادگاه های شهرستان و استان منحل گردید و به جای آنها دادگاه های عمومی برای رسیدگی به دعاوی حقوقی و کیفری تشکیل شد و سپس با انحلال دادگاه های عمومی، دادگاه های حقوقی یک و دو آئین دادگاه های کیفری یک و دو تشکیل گردید. در قوانین راجع به حدود و قصاص و دیات و تعزیرات، قوانین کیفری سابق منسوخ شد.

به موازات این اصلاحات لایحه قانونی دادگاه مدنی خاص مورخ اول مهر ماه 1358 به تصویب شورای انقلاب رسید و رسیدگی به دعاوی زناشویی و اختلافات خانوادگی و بعضی از مسائل مهم در امور حسبیه و غیر آنها که سابقا در دادگاه حمایت خانواده و محاکم شرع رسیدگی می شد به دادگاه مدنی خاص محول گردید و دادگاه های حمایت خانواده و محاکم شرع منحل گردیدند. ...

موضوعات مورد بررسی مقاله

تشکیل محاضره شرعیه و فقیه صلحیه

تشکیل محاکم شرع

تشکیل دادگاه های شهرستان و استان

تشکیل دادگاه حمایت خانواده

تشکیل دادگاه مدنی خاص

تشکیلات دادگاه مدنی خاص

مدت تجدید نظر خواهی از آراء دادگاه مدنی خاص

صلاحیت دادگاه مدنی خاص