مبانی نظری و پیشینه هوش معنوی

معرفی مبانی نظری و پیشینه هوش معنوی

فصل دوم پایان نامه روانشناسی شامل پیشینه نظری با فرمت ورد و منبع نویسی دقیق

بخشهایی از متن مبانی نظری

هوش معنوی و مؤلفه های آن

ادواردز معتقد است داشتن هوش معنوی بالا با داشتن اطلاعاتی در مورد هوش معنوی متفاوت است. این تمایز فاصله میان دانش عملی و دانش نظری را مطرح می کند. لذا نباید داشتن دانش وسیع در مورد مسائل معنوی و تمرین های آن ها را هم ردیف دستیابی به هوش معنوی از طریق عبادت و تعمق برای حل مسائل اخلاقی دانست؛ هر چند می توان گفت برای بهره مندی مؤثر از معنویت، داشتن توأمان دانش نظری و عملی لازم می باشد.

هرچند که تحقیقات زیادی در حیطه رشد و تحول هوش معنوی صورت نگرفته است و نیازمند تحقیقات تجربی-کیفی است، ولی می توان گفت که استعداد این هوش در افراد مختلف، متفاوت است و در اثر برخورد با محیط های غنی که سؤالات معنوی را بر می انگیزاند، به تدریج تحول یافته و شکل می گیرد. به نظر می رسد سن و جنسیت نیز در هوش معنوی اثرگذار باشند. یونگ معتقد است که در بسیاری از افراد پس از 35 سالگی تغییرات عمده ای در ناخودآگاه صورت می گیرد که ممکن است در روند معنویت و هوش معنوی تأثیرگذار باشند. همچنین بعضی از محققان، ازجمله یونگ، معتقدند که در زنان این تحول متفاوت از مردان صورت می گیرد.

هوش معنوی برای حل مشکلات و مسائل مربوط به معنای زندگی و ارزش ها مورد استفاده قرار می گیرد و سؤال هایی همانند آیا شغل من باعث تکامل من در زندگی می شود؟ و یا آیا من در شادی و آرامش روانی مردم سهیم هستم؟ را در ذهن ایجاد می کند.

ویژگی هایی که لازمه هوش معنوی هستند، احتمالاً در کنار توانایی ها و فعالیت های دیگری قرار دارند که عبارت اند از: دعا کردن، تعمق، رؤیاها و تحلیل رؤیا، باورها و ارزش های دینی و معنوی، شناخت و مهارت در فهم و تفسیر مفاهیم مقدس و توانایی داشتن حالات فرا روندگی. به عنوان مثال، بعضی از حقایق قدیمی همانند آزار نرساندن که فضایل اخلاقی را مورد توجه قرار می دهند، ممکن است به عنوان روش هایی برای تقویت هوش معنوی مطرح باشند. همچنین مسائل معنوی ممکن است شامل مواردی از قبیل تفکر در مورد سؤالات وجودی مانند وجود زندگی پس از مرگ، جستجوی معنا در زندگی، علاقه مندی به عبادت و تعمق مؤثر، رشد حس هدفمندی زندگی، رشد رابطه با خود، هماهنگی با قدرت برتر و نقش آن در زندگی خود باشد.

مقایسه هوش معنوی با هوش های دیگر

ویگلزورث چهار هوش بدنی، شناختی، هیجانی و معنوی را بر اساس ترتیب رشد آن ها، به شکل هرمی مطرح نموده است. الگوی ویگلزورث در شکل شماره 1 نشان داده شده است. الگوی موردنظر بر اساس این دیدگاه است که کودکان ابتدا بر بدن خودکنترل پیدا می کنند (هوش بدنی)، سپس مهارت های زبانی و مفهومی (هوشبر) خود را گسترش می دهند. این هوش در فعالیت های مدرسه ای کودک مطرح است. هوش هیجانی برای بسیاری از افراد هنگامی مطرح می گردد که علاقه مند به گسترش روابط خود با دیگران باشند. در انتها، هوش معنوی زمانی خودنمایی می کند که فرد به دنبال معنای مسائل می گردد و سؤالاتی مانند آیا این، همه آن چیزی است که وجود دارد؟ را مطرح می نماید.

رابطه هوش ها

مک هاوک معتقد است هوش معنوی به نسبت آموزش غیردینی و دانش واقع بینانه، با شهود، نگرش و خردمندی رابطه نزدیک تری دارد. ماهیت غیراختصاصی و کل نگر آن و استفاده از نمادگرایی ادراک فرد را گسترش می نهد و آن را عمق می بخشد. این امر به غنی سازی روابط و بهبود کار روزمره کمک می کند. علاوه بر این، حرکت به سمت خودشکوفایی و رشد معنوی بیشتر به هوش معنوی مربوط می شود تا به نیاز به کنترل خود و پایبند آیین و رسوم بودن. به نظر می رسد افرادی که هوش معنوی یکپارچه دارند، ممکن است سبک زندگی متفاوتی داشته باشند.

فهرست مطالب مبانی نظری

هوش معنوی

هوش

2-6-2 معنویت

2-6-3 هوش معنوی و مؤلفه های آن

2-6-4 مؤلفه های هوش معنوی در اسلام

2-6-5 رشد هوش معنوی

2-6-6 هوش معنوی و سلامت روانی

2-6-7 مقایسه هوش معنوی باهوش های دیگر

2-7 پیشینه پژوهش

2-7-1 پژوهش های داخلی و خارجی

فهرست منابع

منابع فارسی

منابع لاتین