پروژه بررسی سیاست داخلی امیر کبیر در زمان صدارت

معرفی پروژه تحقیقاتی بررسی سیاست داخلی امیر کبیر در زمان صدارت

بخشهایی از متن تحقیق

سیاست داخلی امیرکبیر

مشکلات دوران صدارت امیر کبیر

امیر کبیر وارث وضعی کاملاً نامساعد و مملو از مشکلات و موانع برای خدمت و کار بود. او زمانی برای صدارت برگزیده شد که همه چیز همه جای مملکت را فساد و تباهی فرا گرفته و کشور به طرف سقوط و نیستی پیش می رفت. کادر هئیت حاکم به صورت غیر قابل اصلاحی در فساد و نکبت غوطه ور بود. ابزار ماشین اداره مملکت رنگ زده و کار درستی از پیش نمی برد.

شمال و جنوب کشور مثل موم در دست انگلیس و روس بود. دربار که مرکز و مرجع تمام قدرت ها بود مانند آلت بی اراده ای در دست بیگانگان بود. ارتش که می بایست مدافع ملت باشد به صورت سازمانی در جهت سرکوبی و ناراحت کردن مردم در آمده بود و در مقابل حملات بیگانگان و دشمنان تاب و توان و مقاومت نداشت. نیروی دریایی که در آن زمان نقش حیاتی را در کشور می توانست داشته باشد در ایران اصلاً وجود نداشت طبق قرار داد ترکمانچای ایران از داشتن نیروی دریایی ممنوع بود صنعت به صورت موجود در کشورهای پیشرفته آن روز در ایران اصلاً به چشم نمی خورد و صنایع دستی مختصری که از قدیم در زندگی طبقه متوسط کشور حیات و وسیله امرار معاش بود.

شکستن بستها

سنت بست نشینی از قرنها پیش در بسیاری از کشورهای جهان رواج داشته. در هر حکومت و دولت ظلم و ستم و مظلوم کشی کم و بیش وجود پیدا کرده و می کند، افراد بی تقصیر و یا مجرم و مقصر، بی پناه به یکی از مراکز مورد احترام افکار عمومی پناه می برند و این یک پیش آمد طبیعی است. تکرار همین موضوع ساده، رفته رفته به صورت سنتی درآمده و بست نشینی در میان جوامع بشری قسمتی از تاریخ و کم و بیش بخشی از مقررات اجتماعی را تشکیل داده است این وضع درمیان ملتهایی که اسیر رژیمهای استبدادی بوده اند و قانون، پناهی کامل برای مردم نبوده طبعاً رواج بیشتری داشته است.

گرچه این سنت بست نشینی در موارد بسیاری مظلوم هایی را از شر ظلم و ستم نجات داده ولی بدون شک در بیشتر موارد باعث تعطیل قانون و مانع اجرای مجازات های قانونی شده است، چون همیشه دروازه ای باز داشته در نتیجه باعث جرأت بیشتر اشرار و مفسدین شده است.

امیرکبیر ابتدا دستگاه قضایی را از تمام عیوبی که ممکن بود باعث تضییع حقوق ضعفا شود پاک کرد و سازمان اطلاعات و اداره آگاهی مفصلی و سالمی در راه خدمت به خلق و نظارت به روابط طبقات بالا با طبقات ضعیف و محروم در سراسر کشور به وجود آورد و از این راه جداً جلو تجاوز و ستم را تا آنجا که امکان داشت، گرفت و به پارتی بازی و اعمال نفوذ در روابط اجتماعی خاتمه داد.

در چنین اجتماعی، بست نه تنها ضروری نیست، بلکه باعث تعطیل قانون و حدود و مایه بدنامی و هتک احترام اماکن مقدس و شریف و مورد احترام است و هم مخالف روح اسلام که هدفش پاک کردن جامعه و اجرای حدود قانونی و سوزاندن ریشه ی فساد و هرزگی و سرکوبی اشرار و الواط مزاحم است می باشد.

امیرکبیر تصمیم گرفت قضاوت را که به مقتضای دستور دین، منحصر به مجتهدترین و فقهای جامع شرایط است به دست افرادی بسپارد که واقعاً شرایط قضاوت را داشته باشند و کسانی که صلاحیت مقام شامخ قضاوت را ندارند از تصدی این پست حساس بازدارد.

اوایل کار، محکمه ی قضاوت مورد اعتماد او در مرکز محضر شیخ عبدالرحیم بروجردی بود و حداکثر احترام و اعتبار را برای قضاوتهای او قائل بود، ولی در یک دعوی که یک طرف نزاع، یکی از نوکران مخصوص امیرکبیر بود شیخ به امیر رساند که نوکر مخصوص او محکوم است، ولی هر طور که امیر میل دارد حاضر است نزاع را فیصله بدهد امیر با همه ی ارادت و علاقه ای که به شیخ داشت از او سخت رنجید و متنفر شد و او را از منصب جلیل قضاوت برکنار کرد و از آن تاریخ به بعد منازعات را به محضر حاج شیخ عبدالحسین تهرانی ارجاع داد.

مغرضین که می بینند امیر دست علما و فقها را از قضاوت کوتاه نکرده و دستگاه قضاوت را در اختیار افراد بی دین و بی اطلاع از مبانی حقوق اسلام قرار نداده است به دست و پا افتاده و می گویند چون امیر افراد آشنا به حقوق جدید نداشته و از نفوذ قدرت روحانیت هم هراس داشته ناچار تن به قضاوت مجتهدین داده است.

فهرست مطالب تحقیق

سیاست داخلی امیر کبیر

مشکلات دوران صدارت امیر کبیر

اصلاحات داخلی

تمرکز قدرت یا مبارزه با ملوک الطوایفی

تابلویی از وضع کشور

در غرب

در جنوب

در کرمان

در شرق و شمال

در زنجان

خلاصه

تجدید آرامش

ازدواج با خواهر شاه

شورش سربازان

نیروی محافظت امیر را نجات داد

تنظیم بودجه یا مبارزه با استعمار اقتصادی:

وضع مالیات قبل از امیر

تحصیل حقوق دولت بر اساس عدالت

جلوگیری از حیف ومیل بودجه

تشویق صنعت وتکثیر ثروت:

اقتباس از صنعت غرب

کارخانه های احداث شده

حمایت از صنایع دستی

معادن

کشاورزی

تقویت بنیه دفاعی:

نقش قدرت

سلاح روز

مخالفت استعمارگران با ایجاد قدرت

نمونه ی دیگر

امیر کبیر و ارتش

نیروی دریائی

نهضت فکری وعلمی

شعار استعمار

مدرسه دارالفنون

کارشکنی ها ی استعمار

شیر بی دم وسرو اشکم

امیر کبیر و مذهب

عبادت امیر کبیر

مبارزه با خرافات

بناهای مذهبی ورد مظالم

مشروبات الکی

شکستن بستها

شئون روحانیت

قضاوت

چند انتقاد

اصلاحات داخلی دیگر

سوال وجواب

در خاتمه

منبع