پایان نامه تخفیف مجازات و تحولات آن از منظر قانون مجازات اسلامی

مسائل جزائی بخش مهمی از حقوق کشورهای جهان را تشکیل می دهد. در این مسائل بعد از اصل برائت که باید در مورد متهمان به طور کلی مورد توجه قرار گیرد، اعمال موارد مربوط به تخفیف مجازات و یا تبدیل مجازات است که به نوعی باید با شأن و منزلت متهم و جرم ارتکابی وی مطابقت داشته باشد، در بحث تخفیف مجازات این مسئله مهم است که در صورت وجود عوامل مختلف از قبیل موقعیت اجتماعی، همکاری با دادگاه، سوابق کیفری و... مجازات مرتکب را به نحوی مورد تخفیف قرار داد تا متهم بتواند با به دست آوردن فرصت دیگر آینده موفقی در زندگی خود داشته باشد. به نظر می رسد که قانون مجازات اسلامی 1392 با رویکرد بهتری نسبت به قانون مجازات اسلامی 1370 مسئله تخفیف مجازات را مورد بررسی قرار داده و در این زمینه به حقوق کشورهای اروپایی نزدیک تر شده است در تقسیم بندی قانون مجازات اسلامی به حدود و دیات و قصاص و تعزیرات و با توجه به تعاریف این واژه ها مشخص می شود که در مباحث مربوط به حدود ودیات و قصاص امکان اعمال تخفیفات جهت سبک کردن مجازات متهم وجود ندارد، بلکه در تعزیرات ممکن است با درخواست وی و شرایط مندرج در متن قانون بتوان تخفیف مناسبی به نام برده اعطا کرد. قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 در طی مواد 37، 38 و 39 خود به طور مشروح موارد مربوط به تخفیف مجازات و معافیت از آن را بیان نموده و نیز در ماده 19 طی یک اقدام ابتکاری و ابداعی مجازات تعزیری را به هشت درجه تقسیم نموده است و در ماده 37 آن، مقدار تقلیل حبس را به میزان یک تا سه درجه از مجازات مندرج در بند 37 و دربندهای ب، پ و ت آن موارد تبدیل مصادره اموال به جزای عمومی و نیز انفصال دائم از خدمت به انفصال موقت و نیز تقلیل سایر مجازات تعزیری را بیان نموده و آن را مشروط کرده است. همچنین در ماده 39 آن قانون از جمله اقدامات قانونی صدور حکم به معافیت از کیفر را به قضات محترم مجاز دانسته که خود نوعی اقدام نوین در سیاست کیفری جمهوری اسلامی ایران به شمار می رود. به نظر می رسد که این قانون در این مواد مربوط به تخفیف مجازات متأثر از حقوق جزای فرانسه و انگلیس بوده و قانون گذار ایران دریچه های نوینی از مجازات و مباحث مربوط به آن را با نگاه به حقوق کشورهای اروپایی پایه گذاری کرده است.

واژگان کلیدی: قانون مجازات اسلامی، تعزیر، دیه، تخفیف مجازات.

در این پایان نامه کلیه مطالب مربوط به بحث تخفیف مجازات در قانون مجازات اسلامی 1392 و تحولات آن و سیر تاریخی این عنوان در تاریخ حقوق جزایی ایران به ویژه تغییرات جدید آن در مقایسه با قانون مصوب 1370 بررسی و ضمن نتیجه گیری، پیشنهادهایی ارائه خواهد شد.

روش پژوهش حاضر به صورت کتابخانه ای خواهد بود روش گردآوری اطلاعات مراجعه به منابع اطلاعاتی کتابخانه ها، مجلات، نوشتارها، جمع آوری آن ها، ابزار گردآوری اطلاعات فیش برداری از کتب حقوقی، کسب نظر اساتید دانشگاهی، و نیز مراجع دخیل در امور حقوقی، روش تجزیه و تحلیل اطلاعات به صورت تحلیلی توصیفی خواهد بود.

تعریف مجازات از دیدگاه حقوقدانان

حقوقدانان مشقتی که مقنن به مجرم تحمیل می کند را مجازات یا کیفر نامیده اند. اعمالی که انسان انجام می دهد اگر مخالف اخلاق وجدان و عدالت و قانون باشد انتهای آن با تأدیب تنبیه و مجازات همراه خواهد بود به کار بردن کلمات به شکل مترادف و متعارف موردقبول است اما وقتی عملی مخالف قانون باشد باید فقط کلمه مجازات را به کاربرد در اینجا مجازات به معنای پاداشی نکوهش کننده، ترساننده و رنج آور است که در مقابل اعمال یا ترک افعالی ایجاد شده تا مرتکب یا مرتکبان اعمال یا ترک اعمال را تنبیه کند مثال: برخی افراد ممکن است دروغ بگویند دروغ گویی عملی ناپسند و نکوهیده است و می توان دروغ گویان را سرزنش کرد اما نمی توان آن ها را مجازات کرد چرا که دروغ گویی جرم شناخته نشده است مگر در شرایط معدود و محدود، به عنوان مثال در قانون تعزیرات آمده است هر کس در دعوی حقوقی یا جزائی که قسم متوجه او شده است سوگند دروغ یاد نماید به شش ماه تا دو سال حبس محکوم می گردد...

تخفیف مجازات

یعنی در مقام اعمال مجازات قانونی قاضی با توجه به وضعیت و شرایط وقوع جرم و اوضاع و احوال دیگر موضوع بتواند در صورت صلاح دید کمتر از حداقل مجازات قانونی متهم را محکوم کند و یا کیفر قانونی را به کیفر مناسب دیگری برای متهم تبدیل نماید. منظور از تخفیف مجازات این است که قاضی میزان مجازات را از حداقل تعیین شده در قانون کمتر خفیف تر نماید والا حکم مجازات به حداقل مجازات تخفیف مجازات محسوب نمی شود.

تخفیف مجازات در دین اسلام

دین اسلام چون دین بخشش و رحمت است سعی دارد تا مجرمین از کرده خود پشیمان شده و راه سعادت در پیش گیرند و نسبت به آن ها طبق برخی شرایط راه ملاطفت و بخشش را بازکرده تا به آغوش جامعه بازگردد البته اسلام در کنار تخفیف مجازات عوامل تشدید مجازات را نیز آورده است دلیلی که برای این رویکرد در اسلام ذکر کرده اند این است که پیامبر دین اسلام رحمه العالمین است و برای بخشش گناه کاران آمده است دلیل دوم همان طبیعت ذاتی اسلام است که بر اساس یا مَن سَبَقَت رَحمَتُه غَضَبَه؛ ای خدایی که رحمتت بر غضبت پیشی گرفته بنا شده است. با توجه به این مقدمه در ادامه پایان نامه به عوامل تخفیف مجازات در دین اسلام و راه هایی که سبب معافیت از مجازات است می پردازیم...