مبانی نظری دوستی در قرآن

معرفی مبانی نظری فصل دوم پایان نامه دوستی در قرآن و بررسی نقش دوستان خوب در زندگی دنیوی و اخروی انسان از منظر قرآن و روایات

بخشهایی از متن مبانی نظری

نقش دوستان خوب در زندگی دنیوی و اخروی انسان از منظر قرآن و روایات

مقدمه:

آدمی در دوره های مختلف زندگی اش، از کودکی و جوانی تا دوران کهولت و پیری، همواره نیازمند دوستانی شفیق است تا در شادی و غم، شریک و غم خوار او باشند؛ زیرا او به تنهایی قادر نیست از سختی های زندگی رهایی یابد و برای چیره شدن بر مشکلات، ناگزیر است دوستانی داشته باشد. دوست خوب، جوان را از تنهایی می رهاند و پیر را هنگامی که نیازمند پرستاری و مراقبت است، یار و همراه می شود، همان گونه که هر چه شب تاریک تر باشد، نیاز به چراغ بیشتر است، آدمی نیز هر چه گرفتارتر باشد، به دوستان خوب نیازمندتر است و ارزش آنها را بهتر می فهمد؛ چرا که ارزش چراغ، در شب های تار بیشتر از شب های مهتابی است...

دوستان خوب چه کسانی هستند؟

بی شک، هر انسانی شایسته دوستی و رفاقت نیست، دوست خوب کسی است که صفات نیکو داشته باشد و رفاقت با او برای انسان، منافع دنیوی و اخروی به همراه آورد.

مهم ترین ویژگی ها و صفات لازم برای دوست و هم صحبت مناسب، به این شرح است:

عاقل باشد، خوش اخلاق باشد، فاسق و گنهکار نباشد، حریص بر دنیا نباشد، راز نگهدار باشد، عیب انسان را فاش نکند، در سحتی ها انسان را ترک نکند، خوبی های انسان را آشکار کند، دروغ گو نباشد، بخیل نباشد، ترسو نباشد، با خویشان خود قهر نباشد، منافق نباشد، خوبی و بدی دوست را خوبی و بدی خود بداند، مقام و پول، او را نفریبد و دوستی را فدای آن نکند، از آنچه مقدور اوست در راه دوست کوتاهی نورزد، پست و رذل و سفله نباشد، نیکوکار باشد، متقی و پرهیزکار باشد، به خاطر دنیا و مال و ثروت، دوستی نکند، امانت دار باشد، خیرخواه دوست خود باشد، در امر آخرت کمک کار انسان باشد، جبار و ظالم نباشد، بدعت گذار نباشد.

نتیجه دوستی های نامناسب در قرآن

در این بخش خطرات و زیانهای دوستی، با رفیقان نامناسب را از دیدگاه قرآن مورد بررسی قرار می دهیم.

1. حسرت ابدی:

عقبه و ابی با هم رفیق بودند. عقبه به حج مشرف شد و پس از بازگشت با دعوت پیامبر(ص) برای ولیمه حج خویش، اسلام اختیار کرد، ولی رفیقش ابی او را ملامت و تحریک نمود تا از اسلام برگردد. او نیز سخن رفیقش را پذیرفت و با اهانت به پیامبر اکرم(ص) از دین اسلام برگشت و مرتد شد و سرانجام در جنگ بدر کشته شد.

قرآن از زبان عقبه در روز قیامت چنین می گوید:

وَیَوْمَ یَعَضُّ الظَّالِمُ عَلَى یَدَیْهِ یَقُولُ یَا لَیْتَنِی اتَّخَذْتُ مَعَ الرَّسُولِ سَبِیلًا. یَا وَیْلَتَى لَیْتَنِی لَمْ أَتَّخِذْ فُلَانًا خَلِیلًا. لَقَدْ أَضَلَّنِی عَنِ الذِّکْرِ بَعْدَ إِذْ جَاءنِی وَکَانَ الشَّیْطَانُ لِلْإِنسَانِ خَذُولًا؛

و (به خاطر آور) روزی را که ستمکار دست خویش را به دندان می گزد و می گوید: ای کاش با رسول خدا راهی برگزیده بودم. وای بر من! کاش فلانی را دوست انتخاب نکرده بودم! او مرا از یاد حق گمراه ساخت، پس از آنکه بسویم آمد.

2. خطرناک ترین ها:

همان طور که رفیق خوب و متدین در شکل گیری شخصیت صحیح و منطقی انسان نقش به سزایی دارد، دوست نامناسب نیز در تخریب شخصیت اخلاقی انسان بسیار مؤثر و خطر ساز است.

این خطر عظیم را از مقایسه دو سوره فلق و الناس به خوبی می توان یافت...

فهرست مطالب مبانی نظری

مقدمه

آثار همنشینی با نیکان

دوستان خوب چه کسانی هستند

از منظر قران دوستان خوب کسانی هستند که...

عواملی که تعداد دوستان را زیاد می کند

نقش دوست در سرنوشت انسان

اهمیّت دوست خوب

سیمای دوست

نوع رفتار با دوست از نظر قرآن و سنّت

آثار منفی دوستان بد از دیدگاه قرآن و روایات

نتیجه دوستی های نامناسب در قرآن

دوستی با چه کسانی حرام است؟

تبدیل دوستی باطل در قیامت به دشمنی

شرایط دوستی

منابع و ماخذ