پیشینه نظری مهریه در ازدواج

معرفی مبانی و پیشینه نظری فصل دوم پایان نامه در مورد مهریه در ازدواج و بررسی آثار فقهی حقوقی مهر، با منبع نویسی دقیق و با فرمت word

بخشهایی از متن مبانی نظری

اهمیت مهریه

مهریه به منظور ابراز اهمیت عقد، ازدواج، اکرام و احترام به شخصیت زن و اظهار حسن نیت و صداقت مرد براى ازدواج با او و زمینه اى براى دوام معاشرت و زندگى زناشویى است نه بهاى زن. شأن و شخصیت زن بسیار بالاتر از آن است که با مال و مانند آن معامله شود. از این رو، هیچ کس نمى تواند خود یا دیگرى را در برابر مالى بفروشد. انسان همیشه طرف حق است نه موضوع حق. علاوه بر این، در خرید و فروش، قیمت باید هنگام معامله معیّن باشد، وگرنه قرارداد باطل است. اما در نکاح، تعیین مهر شرط صحت قرارداد نیست. ممکن است نکاح بدون تعیین مهر واقع گردد. در این صورت، زن مستحق مهرالمثل خواهد بود.

بر اساس پژوهش های مردم شناختی چنین فهمیده می شود که سنت مهر، هر چند با نام های مختلف و ویژگی های متنوع در بسیاری از حوزه های فرهنگی و آئین های مذهبی رواج داشته ، به عنوان نمونه، در تمدن آشور مهر به عنوان قیمت و بهای زن رواج داشتهاست

از این رو، مهر و تعیین آن نمى تواند ملاک صحت عقد قرار گیرد. اما آنچه مهم است اینکه در تشکیل عقد، نباید احساسات و عواطف زوجین از مرز اعتدال و منطق بگذرد. به عبارت دیگر، مرد با نظر داشت کرامت زن از حیث خانوادگى و اجتماعى مهریه را تقبل کند، زن نیز احساسات افراطى و دور از واقعیت را کنار گذاشته و به مسئله ازدواج صرفا از زاویه مالى نظر نکند، بلکه آن را یک نهاد مقدس و تربیتى ببیند. دختران با کرامت با تأسّى به اسلام و خاندان رسالت، به خصوص حضرت زهرا علیهاالسلام، در مسئله صداق و مهریه سخت گیرى نمى کنند...

تعیین مهریه

مهریه بایستی با توافق طرفین زوج و زوجه، معین شود و شخص دیگری اعم از والدین و فامیل حق تعیین مهریه را ندارند مگر اینکه از طرف زوجین اجازه داشته باشند. امام باقر فرمودند: مهر چیزی است که زوجین بر آن توافق می نمایند، کم باشد یا زیاد گاهی نیز تعیین مهر به دو صورت زیر اتفاق می افتد:

1. تفویض مهر: هرگاه اختیار تعیین مهر با توافق زوجین به یکی از آن دو یا شخص ثالث واگذار شود، مهر صحیح بوده و از زنی که بدین گونه ازدواج نماید، مفوضه ی المهر یعنی کسی که مهرش را تفویض نموده نام برده خواهد داشت.

2. تفویض بضع: هرگاه در ازدواج دائم، ذکری از مهر نشده و یا اینکه شرط شود مهری وجود نداشته باشد، این عمل را تفویض بُضع می گویند و زن را مفوَّضه ی البضع یعنی کسی که بهره گیری از خود را واگذار می کند، می نامند. در ازدواج موقت تعیین مهر لازم است اما در ازدواج دائم تعیین مهر ضرورتی ندارد و در صورت عدم تعیین مهر المثل مقرّر خواهد شد

فهرست مطالب مبانی نظری

اهمیت مهریه

تاریخچه مهریه

اقسام مهریه

شرایط مهریه

تعیین مهریه

مقدار مهریه

عوامل استقرار مهریه

مواد قانونی مرتبط با مهریه

مهر در صورت فوت یکی از زوجین

ماهیت مهر

آثار و احکام عدم قدرت بر تسلیم مهر

معیار جایگزین مهرالمسمی در صورت بطلان

حق حبس

حق حبس در صورت بطلان عقد مهر

آثار و کارکردهای اجتماعی مهریه

تغییر سبک و نگرش زندگی

منابع و مآخذ