مبانی نظری پایان نامه هوش هیجانی

معرفی مبانی نظری فصل دوم پایان نامه درباره هوش هیجانی

بخشهایی از متن مبانی نظری

تعریف هوش هیجانی

هوش هیجانی به عنوان متغیر مورد علاقه در مباحث سازمانی، تاریخچه نسبتا جدید دارد. با نگاهی اجمالی به نظرات آنتوناکیس، وی می گوید که هوش هیجانی برای رهبری خوب نیاز نیست، بلکه رهبران خوب می توانند از نیازهای هیجانی در نقش رهبری خوب استفاده نمایند. در متون منتشر شده به وسیله آنتوناکیس و همکارانش، آنها خاظر نشان ساختند که جنبه های ارتباطی رهبری بصورت ماهیتی بوسیله هیجان پیش بینی می گردد. نویسندگان زیادی وجود دارند که می گویند هوش هیجانی از طریق بهبود کار تیمی، بر اثربخشی سازمانی موثر است. لوپز و همکارانش دریافتند که هوش هیجانی با احساسات بین شخصی و گرایشات اجتماعی در تیم رابطه مثبت دارد. جردن و تروت نیز به این نتیجه رسیدند که هوش هیجانی به طور مثبت عملکرد تیم را پیش بینی می کند.

در سال 1990 جان میر و پیتر سالووی بر اساس تحقیقاتشان یک مقاله در زمینه هوش هیجانی به چاپ رساندند. هدف آنها این بود که آزمونی ایجاد کنند تا توانمندیهای افراد را در زمینه هیجانات و عواطف به شکل علمی اندازه گیری کند. تحقیقات نشان داد هوش ذهنی و هیجانی دو مقوله ای متفاوت می باشند که هر کدام مربوط به بخشی از فرایند ذهنی محسوب می شوند.

هوش هیجانی یک اصطلاح فراگیر است که مجموعه گسترده ای از مهارت ها و خصوصیات فردی را در بر می گیرد و معمولاً به مهارت های بین فردی و درون فردی اطلاق می گردد که فراتر از حوزه های مشخصی از دانش های پیشین، بهره هوشی و مهارت های فنی یا حرفه ای می باشد.

گلمن در تعریف هوش هیجانی می گوید: مهارتی است که دارنده آن می تواند از طریق خود آگاهی، روحیات خود را کنترل کند، از طریق خود مدیریتی آن را بهبود بخشد، از طریق همدلی تأثیر آنها را درک کند و از طریق مدیریت روابط به شیوه ای رفتار کند که روحیه خود و دیگران را بالا ببرد.

بار- آن هوش هیجانی را عامل مهمی در شکوفایی توانایی افراد برای کسب موفقیت در زندگی تلقی می کند و آن را با سلامت هیجانی و در مجموع با سلامت روانی افراد مرتبط می داند.

بنابر این هوش هیجانی را توانایی استفاده از احساس و عواطف خود و دیگران در رفتارهای فردی و گروهی جهت کسب اهداف می توان تعریف کرد. با این همه هوش هیجانی بسیار بیشتر ار بهره هوشی خصایص را در اختیار ما قرار می دهد که به کمک آنها می توانیم چهره انسانی مان را کامل تر کنیم.

مدل های هوش هیجانی

با توجه به تعاریف متعدد از هوش هیجانی دو رویکرد عمده در زمینه هوش هیجانی مطرح است:

الف) رویکرد توانایی:

که هوش هیجانی را به عنوان هوشی که شامل هیجان می باشد، در نظر می گیرد و تعریف می کند. تعاریف اولیه از هوش هیجانی در قالب رویکرد توانایی بیان گردید که آن را نوعی پردازش اطلاعات هیجانی که شامل ارزیابی صحیح هیجان در خود و دیگران و بیان مناسب عواطف و تنظیم سازگارانه عواطف به نحوی که به بهبود زندگی منجر شود تعریف کردند.

ب) رویکرد مختلط:

که هوش هیجانی را با مهارت ها و ویژگی های دیگر مانند بهزیستی، انگیزش و توانایی برقراری رابطه با دیگران ترکیب می کند. تعریف هوش هیجانی به صورت توانایی های شناخت هیجانات خود، درک احساسات درونی دیگران، مهار هیجانات و اداره و مدیریت روابط با نرمش و مدارا از گلمن و مجموعه ای از توانایی های غیرشناختی، توانش ها و مهارت هایی که بر توانایی رویارویی موفقیت آمیز با خواسته ها، توانش ها، احتیاجات و فشارهای محیطی تاثیر می گذارند از بار- آن، نظریه گلمن و بار- آن را جزء این رویکرد قرار می دهد.

در مجموع مهمترین مدلهای مختلف هوش هیجانی عبارتند از:

الف- مدل مایر و سالووی

ب- مدل گلمن

ج- مدل بار- آن

چ- مدل دولویکس و هیگس

فهرست مطالب مبانی نظری

تاریخچه هوش هیجانی

تعریف هوش هیجانی

ابعاد هوش هیجانی

خود آگاهی

خود مدیریتی

آگاهی های اجتماعی

مدیریت روابط (مهارت های اجتماعی)

هوش هیجانی در محیط کار

رشد هوش هیجانی افراد در محیط کار

مدل هوش هیجانی

مدل های هوش هیجانی

الف: مدل مایر و سالووی

ب: مدل گلمن از هوش هیجانی

ج) مدل هوش هیجانی بار - آن

ج) مدل هوش هیجانی دولویکس و هیگس

آموزش هوش هیجانی

روشهای صحیح اجرای برنامه آموزش هوش هیجانی

هوش هیجانی و رهبری

توانایی های هوش هیجانی و ارتباط آنها با فرایندهای تیمی

منابع فارسی

منابع لاتین