مبانی نظری هنر و زیبایی از دیدگاه افلاطون

معرفی مبانی نظری فصل دوم پایان نامه هنر و زیبایی از دیدگاه افلاطون

فایل دانلودی word با منبع نویسی دقیق شامل پیشینه نظری برای استفاده در پایان نامه (فصل دوم) با نگاهی به زیبایی و هنر در آثار افلاطون

بخشهایی از متن مبانی نظری

افلاطون و زیبایی

در هیپیاس بزرگ و هم چنین در مهمانی فرض شده است که همه چیزهای زیبا بر حسب بهره مندی شان از زیبایی کلی، یعنی زیبایی بنفسه، زیبا هستند. در هیپیاس بزرگ، مفهوم نسبیت به کار گرفته شده است. زیباترین میمون در مقایسه با یک زن زیبا زشت خواهد بود و زن زیبا در مقایسه با یکی از خدایان زشت خواهد بود. اما زیبایی مطلق از نظر افلاطون به جهت آنکه بقیه چیزهای زیبا، زیبایی خود را از آن می گیرند، هم زشت و هم زیبا نیست. افلاطون در مهمانی اظهار می کند که زیبایی مطلق: نه قسمتی زیباست و نه قسمتی زشت؛ نه زمانی زیبا و نه یک زمان دیگر زشت، نه زیبا نسبت به یک چیز و نه زشت نسبت به یک چیز دیگر، نه اینجا زیبا و نه آنجا زشت، نه زیبا در نظر بعضی از مردم و نه زشت از نظر برخی دیگر،... بلکه ... ازلا و ابدا قائم به ذات یگانه با خود. بنابراین این شیء زیبا از آن حیث که مطل و سرچشمه بهره مندی هر زیبایی است، نمی تواند مادی باشد و ماورای محسوس و غیرمادی است بدین جهت ناگزیر هنر و ادبیات و آثار مربوط به آنها در مرتبه ای پایین تر از زیبایی قرار می گیرند زیرا آنها یک امر مادی هستند و حال آنکه زیبایی مطلق غیرمادی است. از سوی دیگر، هنر و ادبیات با حواس سر و کار دارند در حالی که زیبایی مطلق متوسل به عقل است. افلاطون در هیپیاس بزرگ این پیشنهاد را مطرح می کند که آنچه مفید است زیبا است. افلاطون سودمندی و کارایی یک شیء را دلیل بر زیبایی می داند. ولی نکته ای که آنجا مطرح می شود این است که اگر زیبایی را با سودمندی یکی به حساب آوریم در این صورت زیبایی مطلق که افلاطون آن را بیان کرده است به چه صورتی است و آیا سودمندی مطلق است؟ به عقیده کایلستون اگر این نظریه منطقی و سازگار باشد، زیبایی اعلی باید سودمندی و کارایی مطلق باشد- اندیشه و مفهومی که می توان فکر کرد پذیرفتنش دشوار است... وی این اندیشه را نخواهد پذیرفت که چیزی که برای غرض شری کارامد و سودمند باشد زیباست، و بنابراین چیزی را باید زیبا دانست که برای غایتی خوب مفید باشد، یعنی حقیقتا مفید باشد. اما اگر زیبا سودمند است، یعنی چیز خوبی را پدید می آورد، پس زیبایی و خیر نمی توانند یکی باشند، همچنان که علت و آنچه علت پدید می آورد نمی توانند یکی باشند... افلاطون پیشنهاد می کند که زیبا چیزی است که به چشم و گوش لذت می بخشد، مثلا آدمیان زیبا و نقشه های رنگین و نقاشی ها و مجسمه ها، آواز خوش موسیقی و نظم و نثر...

افلاطون و هنر موسیقی

در مکالمه فیلیوس، افلاطون موسیقی را فنی دانسته است که در آن غلبه با موارد نامعین و نامعلوم است که فقط اندکی از مورد معین و معلوم با آن آمیخته است. اساس کار موسیقی دان یا نوازنده ورزیدگی و مهارتی است که نتیجه تمرین است، ولی در فنونی که در آنها از ابزر اندازه گیری استفاده می شود، دقت نقشی اساسی دارد. همچون معماری و کشتی سازی. افلاطون در قوانین، برتری و مزیت واقعی یک موسیقی را در تقلید از خیر می داند و اعلام می کند که کسانی که در جست و جوی بهترین نوع آواز موسیقی هستند، باید در جست و جوی آنچه حقیقی است باشند نه آنچه لذت آور است، و حقیقت تقلید، در نمودن شیء مورد تقلید بر طبق کمیت و کیفیت است. ...

فهرست مطالب مبانی نظری

زیبایی و هنر در آثار افلاطون

2-1- ایون

2-2 جمهور

هیپاس (بزرگ)

مهمانی

افلاطون و زیبایی

افلاطون و هنر موسیقی

هنر حقیقی از نظر افلاطون

منابع و مأخذ