مبانی نظری مهارت های مقابله با استرس

معرفی مبانی نظری و پیشینه پژوهش فصل دوم پایان نامه مهارت های مقابله با استرس

بخشهایی از متن پیشینه نظری

مهارت های مقابله ای

سبک های مقابله به عنوان یکی از عوامل مهم میانجی بین استرس و سلامت روان در نظر گرفته می شود. این مؤلفه در عین حال یکی از مؤلفه هایی است که به طور گسترده ای در زمینه سلامت روان مورد بررسی قرار گرفته است. تمرکز پژوهش های انجام گرفته بر روی سبک های مقابله با استرس یر مشخص نمودن اشکال مؤثر و کارامد این سبک ها در برخورد با استرس می باشد. درباره سبک های مقابله با استرس تعاریف بسیار زیادی ارائه شده است. تأکید همه این محققان، روی این موضوع است که واکنش به استرس در افراد مختلف متفاوت است، و همیشه این واکنش ها به کاهش استرس نمی انجامد. همه آنها برای برخورد با استرس مراحل خاصی را در نظر می گیرند. لازاروس توالی زیر را در ارتباط با مقابله با استرس ارائه می کند:

الف. دریافت تهدید (درک تهدید)

ب. ارزیابی توانایی برخورد با تهدید

ت. بکارگیری شیوه ای برای برخورد با این تهدید (کوشش شناختی و رفتاری)

تعریف استرس

استرس به عنوان واکنشی برای سازش با عامل یا شرایطی که فشار روانی یا فیزیکی بر فرد وارد می نماید، تعریف شده است. در این وضعیت، فرد تحت تأثیر محر کهای بیرونی استرس زا از وضعیت عادی خارج می گردد و ناخودآگاه برای تطبیق خود با محرک های یاد شده تلاش می کند. واکنش های برآمده از این تلاش به صورت استرس نمایان می شوند. استرس با علایم و نشانه های فیزیولوژیک، روانی و رفتاری مانند احساس تپش قلب، عصبانیت و بی خوابی همراه است.

استرس، فشار یا تنش فیزیکی، روانی و هیجانی است که بر اثر الزامات و مطالبات محیطی، موقعیتی، یا فردی ایجاد می شود. زنی که برای حضور بر سر کار خود دیر کرده، وقتی با فشار ترافیک روبرو می شود، احساس تنش یا اضطراب می کند. چون حضور او الزامی است، برای آنکه به موقع برسد، با حالتی عصبی تمام راه را می پیماید.

تحقیق بر روی استرس به تنهایی مفهوم خاصی ندارد، بلکه عوامل تاثیر گزار بر استرس مساله مهمی است. به طور کلی در فرهنگ های گوناگون تعریف های متفاوتی از استرس آورده اند.

سبک های مقابله با استرس

هر فرد، در معرض رویدادهاى استرس آور قرار مى گیرد و آنهایى سالم تراند که با استرس های طولانی مدت سازگاری پیدا نموده و با استرس های کوتاه مدت و گذرا مقابله نمایند. اگر فرد نتواند در زمینه هاى مختلف در برابر استرس سازگاری از خود نشان دهد و یا اینکه با آن مقابله نماید، دچار اختلال و بیماری می گردد. هر نوع تنش فیزیولوژیکی و یا روانی، که تعادل عمومی انسان را مورد تهدید قرار دهد، استرس تلقى مى شود، که با توجه به شدت و نوع آن مى تواند تعادل زیستی وی را بر هم زند، احساسات منفی ایجاد نماید و احساس خوب بودن فرد را به مخاطره بیاندازد. ممکن است باعث شود دیدگاه فرد نسبت به واقعیت ها تغییر یافته و یا فرآیند تفکر و مشکل گشایی وی را به کلی مختل سازد، می تواند روابط بین افراد و احساس تعلق نسبت به دیگران را در آنها دگرگون سازد و به طور کلی نگرش افراد نسبت به زندگی را تغییر دهد.

خصوصیات و تفاوت های افراد با یکدیگر باعث می شود که در رویدادهای استرس زا به گونه ای متفاوت با یکدیگر عمل نمایند. سن، جنس، سلامتی، موقعیت، نوع ورزش و نوع تغذیه تماماً در رویدادهای استرس زا دارای اثراتی هستند که شدت و اثر آن از شخصی به شخص دیگر متفاوت می باشد.

در تمام راههای مداخله که در برابر استرس تدبیر می شوند، آموزش را عنصری اساسی می دانند. در حوزه مدیریت استرس چند نوع آموزش لازم است: آموزش به فرد برای مقابله با استرس، آموزش به مدیران درباره اهمیت طراحی شغل و آگاهی دادن به کارکنان درباره میزان بروز بی نظمی های روانی و در مورد آن دسته از عاملهای شغلی که خطر بروز بی نظمی های روانی را افزایش می دهند.

فهرست مطالب پیشینه نظری

مهارت های مقابله ای

2-1-3-1 تاریخچه استرس

2-1-3-2 برداشت ها از مفهوم استرس

2-1-3-3تعریف استرس

2-1-3-4 رویدادهای استرس زا

2-1-3-5 نظریه های فشار روانی

2-1-3-5-1 استرس به عنوان پاسخ درونی

2-1-3-5-2 استرس به عنوان تعامل

2-1-3-5-3 استرس به عنوان یک تبادل

2-1-3-6 مراحل فشار روانی از لحاظ سازگاری

2-1-3-7 پژوهشهای انجام گرفته درباره استرس

2-1-3-8 سبک های مقابله با استرس

2-1-3-9 مطالعات پیرامون شیوه ها و راهبردهاى مقابله با استرس

2-1-3-10 رابطه استرس با سایر اختلالات

پیشینه پژوهش

2-2-1 پژوهشهای داخلی

2-2-2 پژوهش های خارجی

منابع فارسی

منابع انگلیسی