پایان نامه وضعیت حقوقی رسانه های نوین با تکیه بر مصوبات شورای اروپا

چکیده:

بحث رسانه های نوین برای فعلان حوزه رسانه پر اهمیت است تقریباً تمام اشکال سنتی چاپ و پخش رادیویی و تلویزیونی اکنون در قالب های نوین رسانه ای ذخیره و منتقل می شود. تغییر پرشتاب جهان رسانه های نوین چالش های قانونی جدیدی به وجود آورده اند که قانون اکثر کشورهای جهان متناسب با پیشرفت های فنی تکامل نیافته است

شورای اروپا اولین سازمان بین المللی است که قوانینی در مورد رسانه های نوین وضع کرده است از جمله قوانینی که شورای اروپا برای رسانه ها در نظر گرفته است این است که این رسانه ها باید حقوق کودکان، حقوق زنان، جملات تنفر آمیز، افترا، توهین و حریم خصوصی افراد و حقوق مذهبی و... را رعایت کنند.

اما در مورد رسانه های نوین مسئله این است که در این رسانه ها اطلاعات و محتواها سریع تر از رسانه های سنتی و با حجم بالا در حال تبادل هستند که وضع قوانین و نظارت بر آنها را سخت تر کرده است.

اما به نظر می رسد که تقریبا همان قوانین و مقررات حاکم بر نظام حقوقی رسانه های سنتی بر رسانه های نوین نیز حاکم باشد. اما رسانه های نوین نیاز به قوانین جدیدی نیز دارند که هنوز کشورها نتوانسته اند قوانینی مناسب بر رسانه های نوین وضع کنند. از ابتدای شکل گیری و فعالیت رسانه ها و ابزارهای ارتباطی از جمله اینترنت همواره دو دیدگاه متفاوت برای ضابطه مند نمودن فعالیت های آنها وجود داشته است.

عده ای معتقدند اصولا هر گونه تدوین قوانین و مقررات برای رسانه ها و ابزارهای ارتباطی به دلیل ایجاد نوعی محدودیت مخالف با آزادی فعالیت رسانه هاست. این گروه استدلال می کنند بیان آزاد افکار و اندیشه ها ضرری ندارد و اگر هم ضرری داشته باشد این ضرر کمتر از دخالت حکومت در امور رسانه ها و محدود نمودن آزادی بیان و حق دسترسی به اطلاعات است.

در مقابل گروهی معتقد هستند وضع قوانین نه تنها محدود کننده نیست بلکه اگر قوانین و مقررات صحیح و بر مبنای اصول تدوین شود تامین کننده آزادی رسانه ها است و دسترسی عموم به اطلاعات را تسهیل می کند . دوریو در خصوص وجود مقررات برای رسانه ها معتقد است که مقررات رسانه ها تنها به عنوان محدودکننده معنی نمی شود بلکه آزادی است همراه با برخی محدودیت های لازم و ضروری.

کلمات کلیدی: رسانه، رسانه های نوین، شورای اروپا

سوال اصلی این تحقیق عبارت است از اینکه وضعیت حقوقی رسانه های نوین با در نظر گرفتن مصوبات شورای اروپا چگونه است؟ و سوالات فرعی نگارنده در این تحقیق به دنبال یافتن پاسخ آن ها بوده، عبارت اند از:

1- اقدامات شورای اروپا برای رفع چالش های حقوقی ، رسانه های نوین چیست؟

2- چه تفاوت هایی میان نظام حقوقی رسانه های قدیم و نظام حقوقی رسانه های نوین وجود دارد؟

مفاهیم رسانه های نوین

رسانه ها و وسایل ارتباطی جدید، در مراحل ابتدایی پیشرفت هستند: چنان چه آن ها به حدی توسعه نیافته اند که بتوانیم تعاریف عمومی کاملی از آن ها را ارائه دهیم یا کاربرانشان به درستی با طرز کار آنها، نتایجی که استفاده از آنها می تواند موجب شود و یا کجا باید از آنها استفاده کنند، آشنا باشند. با وجود آن چه که گفتیم، این سیر تکامل رسانه ها در پیشرفت و ارتقاء و تعاریف جدید تکنولوژی جدید مجمومه رسانه های ارتباطی، نقش مهمی ایفا می کند.

مثالی که در این خصوص می توانیم بدان اشاره کنیم، بیانیه cm بود که کمیته وزرا در خصوص پوشش رسانه ای رقابت انتخابات، به اعضاء دولت خطاب کردند.

مفهوم رسانه به تعهد در برابر تولید و نشر دوره ای اطلاعات محتوا بر می گردد. در این راستا به ابزار و تکنولوژی هایی که برای تحویل و دریافت اطلاعات استفاده می شود، چندان مد نظر قرار داده نمی شود هر چند که آن می تواند بر نسبت عموم مردم در استفاده از رسانه ها، تاثیر عمده ای داشته باشد. به عنوان مثال: انتشار اطلاعات از طریق رسانه های چاپی (روزنامه، مجله) و رسانه های ارتباطی برقی (رادیو، تلویزیون رسانه های سمعی - بصری)، سرویس های خبری آنلاین (نظیر طبع و نشر روزنامه ها و گزارش) و سرویس های رسانه های سمعی - بصری که متصل به شبکه نیستند جزء این قبیل مواردند.

وضع قوانین مربوط به رسانه های نوین

چارچوب حقوقی رسانه ها: هنوز نمی شود حقوق رسانه ها را حقوق واقعی دانست. لذا مقررات در این زمینه کاملا رضایت بخش نیست. در حال، این مقررات وجود دارد. برای ارزیابی و نقد و کمک به تحول و بهبود این مقررات و درک تفاوتی که در اینجا می خواهیم میان حقوق و مقررات نشان دهیم، نخست باید مقررات را شناخت و ماهیت و ویژگی های اساسی آن را معرفی و تحلیل کرد. در اینجا به ضرورت آن و هم به تنوع آن اشاره خواهد شد.

شورای اروپا اولین سازمان بین المللی است که قوانینی در مورد رسانه های نوین وضع کرده است از جمله قوانینی که شورای اروپا برای رسانه ها در نظر گرفته است این است که این رسانه ها باید حقوق کودکان، حقوق زنان، جملات تنفرآمیز، افترا و توهین، حریم خصوصی افراد، حقوق مذهبی و... را رعایت کنند. اما در مورد رسانه های نوین مسئله این است که در این رسانه ها اطلاعات و محتواها سریع تر از رسانه های سنتی و با حجم بالا در حال تبادل هستند که وضع قوانین و نظارت بر آن ها را سخت کرده است. رسانه های نوین مانند اینترنت، وب سایت ها، وبلاگ، فیس بوک، فضای مجازی و همچنین نرم افزارهای جدید مانند وایبر، تانگو، لاین، وی چت، واتس آپ و... که با وجود اینترنت معنا پیدا می کنند وضع مقررات بر آن ها بسیار مشکل است. به طور مثال: وبلاگ ها، عموم مردم به اینترنت و وبلاگ دسترسی دارند و همه آن ها مطالب مورد دلخواه خود را بر روی وبلاگ و وب سایت خود می گذارند که این مطالب بعضا مطابق با قوانین کشورها و قوانین وضع شده توسط شورای اروپا نیست و بعضا توهین و اهانت و تجاوز به حریم خصوصی دیگران است. اما با این حال شورای اروپا در خصوص مواضع حقوقی رسانه های نوین قوانینی را وضع کرده است. به عنوان نمونه در مورد اینترنت، در اکتبر سال 2008 مجلس اروپا در خصوص حمایت از حقوق کودکانی که از اینترنت و سایر تکنولوژی های ارتباطی استفاده می کنند قوانینی وضع کرد. برخی دیگر از قوانین مانند، بسط حدود قوانین تنظیم شده به سرویس رسانه های سمعی- بصری آنلاین، جنگ با تروریسم و امنیت، کپی رایت، دزدی آثار ادبی، استفاده غیرقانونی از اطلاعات و حمایت از حقوق بشر کودکان و...