پایان نامه رابطه هوش هیجانی با تفکر انتقادی دانش آموزان

مسئله ای که در این پژوهش برای محقق مطرح می باشد این است که:

آیا بین هوش هیجانی با تفکر انتقادی رابطه وجود دارد؟

آیا بین هوش هیجانی و تفکر انتقادی دختران و پسران تفاوت وجود دارد؟

ضرورت یا اهمیت پژوهش

فلاسفه و دانشمندان در طول تاریخ عمدتاً بر هوش تحلیلی تکیه داشته و آن را تحسین کرده اند، از نظر آنها هیجان به عنوان یک عنصر پر هرج و مرج، اتفاقی، غیرعقلانی، ناپخته و تا حدی مخرب و راهنمایی خطاپذیر برای عملکرد انسان می باشد. به طوری که پابلیوس سیروس می نویسد بر احساسات خود حکمرانی کن، نگذار احساسات تو بر تو غلبه و حکمفرمایی کند. اما امروزه بر اهمیت روانشناختی هیجان تاکید زیادی می شود و این ایده که هیجان سایر توانایی های شناختی را تقویت می کند نه این که مانع آنها باشد، مورد پذیرش قرار گرفته است. علاوه بر این بسیاری از محققان معتقدند که هیجان منبع اولیه انگیزش است و تجربه های هیجانی اطلاعات مهمی درباره محیط و موقعیت فراهم می آورد که این اطلاعات قضاوت ها، تعمیم ها، اولویت ها و فعالیت های شخصی را شکل می دهد...

هر فعالیت علمی و تحقیقی باید دو تأثیر در انسان به وجود آورد یکی این که بینش و بصیرت به انسان بدهد و دیگر این که راه حل های فنی برای غلبه بر مشکلات در اختیار او قرار دهد. در جریان یادگیری نیز تعقل جزء ارکان اصلی به شمار می رود. فهم به معنای درک رابطه عنوان یا مطلب، درک رابطه اجزاء مطلب با هم و هر جزء به کل مطلب و به طور کلی قدرت ارائه تصویری کامل از موضوع ارائه شده است. یادگیرنده در این جریان به تحلیل موضوع و بررسی اجزاء آن می پردازد. او علاوه بر تحلیل به ترکیب اجزاء با هم مبادرت نموده از این طریق بهتر موضوع ارائه شده را درک می کند. توجه به شناخت بستر ذهنی افراد و توانایی های آنها در تفکر انتقادی به شهروندان دیدی نقاد وجامع نسبت به کلیه ابعاد اجتماعی، فردی، اقتصادی، سیاسی و... داده و آنها را با اصول بنیادی دموکراسی آشنا می کند. برای اینکه نسلی پویا و تلاشگر در پیشبرد ثبات و دوام جامعه تربیت شود، باید دانش آموزان شیوه های قضاوت درباره جامعه و تفکر در مورد زندگی خویش و دیگران را بیاموزند.

بنابراین با توجه به این که غالباً، عاطفه به عنوان یک مؤلفه مفید و حتی حیاتی برای بروز واکنش های سازگارانه در مقابل موقعیت های اجتماعی به حساب می آید و با توجه به اهمیت مهارت افراد در تفکر و استدلال و پردازش اطلاعات و در نهایت به کارگیری آن ها، پژوهش در زمینه هوش هیجانی و تفکر انتقادی ضروری به نظر می رسد.

تعاریف نظری و عملیاتی مفاهیم و متغیرها

هوش هیجانی

گلمن، هوش هیجانی را عبارت از مهارت هایی می داند که دارنده آن می تواند از طریق خودآگاهی روحیات خود را کنترل کند، از طریق خودکنترلی آن ها را بهبود بخشد و از طریق همدلی، تأثیر آن را درک کند و از طریق مدیریت روابط به شیوه هایی رفتار کند که بر روحیه خود و دیگران به صورت مثبت تاثیر بگذارد.

مارتینز (1997)، هوش هیجانی را یک سری از مهارت های غیرشناختی، توانایی ها و ظرفیت هایی می داند که توانایی فرد را در مقابل مطالبات و فشارهای بیرونی مقاوم می سازد.

بارآن (1999)، هوش هیجانی را یک دسته از توانایی ها و مهارت های غیرشناختی می داند که توانایی موفقیت فرد را در مقابله با فشارها و اقتضاهای محیطی افزایش می دهد.

تعریف عملیاتی

منظور از هوش هیجانی در این تحقیق، نمره ای است که هر یک از آزمودنی ها از پرسشنامه هوش هیجانی بارآن به دست می آورند.

تفکر انتقادی

تفکر انتقادی عبارت است از تفکر مستدل و تیزبینانه درباره این که چه چیزی را باور کنیم و چه اعمالی را انجام دهیم و یا ارزیابی تصمیمات از راه وارسی منطقی و منظم مسایل، شواهد و راه حل ها.

تعریف عملیاتی

منظور از تفکر انتقادی، نمره ای است که هر یک از آزمودنی ها در پاسخ به پرسشنامه در آزمون مهارت های تفکر انتقادی کالیفرنیا فرم ب کسب می کنند.

در فصل اول پایان نامه به بررسی و نقد منابع و تدوین چارچوب نظری متغیرهای تحقیق که شامل هوش هیجانی و تفکر انتقادی می باشد، پرداخته می شود.

رابطه هوش هیجانی و تفکر انتقادی

خلاصه پژوهش

پژوهش حاضر به منظور بررسی رابطه بین هوش هیجانی با تفکر انتقادی و مقایسه آن بین دانش آموزان دختر و پسر سال سوم متوسطه انجام گرفت، نتیجه کلی پژوهش نشان می دهد که بین هوش هیجانی و تفکر انتقادی در دانش آموزان رابطه معنادار وجود دارد. هر چند قضاوت قاطع و نهایی در این خصوص نیازمند انجام پژوهش های گسترده تر و وسیع تر می باشد که بتوان این پژوهش ها را در گستره اجتماعی و روان شناختی متنوع اجرا گردد. لیکن یافته این پژوهش می تواند آغاز ی برای طرح موضوعات و مسائل متنوع در زمینه هوش هیجانی و تفکر انتقادی باشد.