مقاله حقوقی قوانین انعقاد قراردادهای الکترونیکی

انعقاد قراردادهای الکترونیکی

قراردادها را به اعتبار ابزار بیان قصد، می توان به قراردادهای الکترونیکی، یعنی قراردادهایی که طرفین از سیستمهای مخابراتی (الکترونیکی که نوری و مانند آن) و به عبارت دیگر از داده پیام به منظور بیان قصد خویش استفاده می کنند و قراردادهای غیر الکترونیکی، یعنی قراردادهایی که انعقاد آنها توسط روش های دیگر از جمله لفظ و نوشته صورت می گیرد تقسیم کرد. انعقاد قراردادهای الکترونیکی، اصولا تابع قواعد عمومی قراردادهاست. زیرا تنها وجه فارق این گونه عقود از سایر پیمانها ابزار بیان قصد است. بنابراین، در بیان مباحث متعدد راجع به انعقاد قرارداد، باید به طرح مباحثی اکتفاکرد یابه نوعی باشیوه بیان قصد ارتباط پیدا می کنند یا به جهت ابعاد فنی موضوع، چگونگی اجرای قواعد عمومی در هاله ای از ابهام بوده و یا تأمل در قواعد عمومی جایز است. از این رو در فصل حاضر مباحث اصلی زیر را مورد بررسی قرار می دهیم:

1 ) حسب بند الف ماده 2 قانون تجارت الکترونیکی ایران ((داده پیام)) عبارت است از ((هر نمادی از واقعه، اطلاعات یا مفهوم که با وسایل الکترونیکی، نوری و یا فناوریهای جدید اطلاعات تولید، ارسال، دریافت، ذخیره، یا پردازش می شود)). در اصطلاح قوانین دیگر نیز؛ داده پیام عبارت است از اطلاعاتی که توسط ابزارهای الکترونیکی نوری و مانند آن مشتمل بر، نه محدود به تبادل الکترونیکی داده ها..

1-صحت و اعتبار قراردادهای الکترونیکی که به لحاظ شیوه انعقاد می تواند مورد تردید قرار گیرد

2-زمان و مکان وقوع عقد به جهت غیر ملموس بودن و عدم شفافیت زمان و مکان ارسال و دریافت بیان

3-اشتباه به لحاظ ارزشمندی طرح دوباره آن در قواعد عمومی و بررسی چگونگی اعمال قواعد عمومی در محیط الکترونیکی

فصل اول : اعتبار قراردادهای الکترونیکی

اعتبار هر بیان منوط به به جمع شرایط صحت آن است ماده 190 قانون مدنی قصد و رضا، اهلیت، موضوع معین و جهت مشروع را لازمه انعقاد تمام پیمانها می داند.در عقود تشریفاتی شرایطی بر موارد مذکور افزوده شده یا آن که بیان قصد تابع منوط و تشریفات خاص می گردد از آنجا که انعقاد الکترونیکی کلیه قراردادها اعم از رضایی و تشریفاتی، می تواند مطلوب باشد بررسی اعتبار و مکان انعقاد هردو سنخ قرارداد در محیط الکترونیکی ضروری است.

گفتار اول : انعقاد قراردادهای رضایی در محیط الکترونیکی توافق دو اراده بر سر موضوعی معین رکن اصلی هر قرارداد است قاعده آن است که نه بیان قصد و توافق دو اراده تابع ضوابط و مقتضیات شکلی می گردد و نه رعایت قیدی دیگر علاوه بر شرایط صحت عقد ضروری است.براساس این قاعده که اصل ((رضایی بودن عقود)) نام دارد. دسته بزرگی از قراردادها شکل می گیرند که به اعتبار کفایت رضای دو طرف در وقوع آنها (( عقود رضایی)) خوانده می شوند.در حقوق کشور ما اصل رضایی بودن قراردادها از ماده 190 قانون مدنی که شرایط صحت عقد را اقصا می کند ماده 191 این قانون که در وقوع عقد مقرون بودن آن به چیزی که دلالت بر قصد انشاء نماید را کافی می داند و استقراء در شرایط صحت عقد که جز در موارد نادر قیدی بر شرایط عمومی ماده 190 نمی اقراید قابل استنباط است.

...

ماهیت انعقاد قرارداد از طریق سرویس وب

در صورتی که ارتباط طرفین قرارداد به طور کامل از طریق سرویس وب باشد؛ یعنی مشتری پس از ارتباط با سایت کالا و خدمات مورد نظر خود را سفارش داده و ترتیب پرداخت را بدهد. بعد مکانی میان محلهای تبادل پیام، فاصله میان سرویس دهنده و سرویس گیرنده های آنها است. بعد زمانی میان ارسال و دریافت پیام نیز، مانند سرویس پست الکترونیکی بستگی به سرعت انتقال پیام در شبکه دارد.

اما فاصله زمانی میان ایجاب و قبول قاعده کلی نداشته و تابعی از طراحی سایت است. مندرجات سایت می تواندایجابیادعوت به ایجابباشد.

این موضوع در حکومت قانون قرار دارد: دکترین و رویه قضایی در برخی از کشور ها عرضه عمومی کالا و خدمات را که در سایت نیز مصداقی از آن است، ایجاب دانسته و برخی دیگر آنرا دعوت به ایجاب می دانند. این اختلاف علیرغم آثار مهمی که دارد اختلافی اصولی نبوده و تفسیر قانون یا عرف از قصد گوینده ایجاب بستگی دارد. در شرایطی که مندرجات سایت حاکی ایجاب بوده یا ایجاب تلقی شود، ایجاب مذکور در رایانه سرویس گیرنده مشتری دریافت می شود و مشتری از طریق همان رایانه قبولی خود را اعلام می کند.

در شرایط مطلوب فاصله زمانی میان ایجاب و قبول قابل اغماض است.

...

فهرست مطالب تحقیق

مقدمه

انعقاد قراردادهای الکترونیکی

مبحث اول: اعتبار قراردادهای الکترونیکی

گفتار اول : انعقاد قراردادهای رضایی در محیط الکترونیکی

گفتار دوم : انعقاد قراردادهای تشریفاتی در محیط الکترونیکی

1 ) اشکال تشریفات

( 1 -1 ) صراحت در بیان قصه

( 1 -2 ) شرط قبض مال موضوع قرارداد

( 1 - 3) کتبی بودن و امضاء شدن قرارداد

( 1 -4) تنظیم سند رسمی

2 ) تأمین تشریفات با داده ی پیام

( 2- 1 ) شرط صراحت

( 2 -2 ) شرط قبض مال موضوع تعهد

( 2- 3 ) کتبی بودن و امضاء شدن اسناد

(2- 4) قیاس ساختاری نوشته و امضاء دستی با نوشته و امضاء الکترونیکی

( 2- 5) مواضع قانونی در موضوع برابری داده پیام با نوشته و امضاء دستی

مبحث دوم: شرایط تشریفات

زمان و مکان موضوع عقد

گفتار اول : سیستم های دارای نص خاص

گفتار دوم : سیستم های فاقد نص

مفهوم ارسال و وصول

( 1- 1 ) زمان دریافت

( 1 -2 ) مکان ارسال و دریافت

مبحث سوم : قواعد عمومی حاکم بر زمان و مکان وقوع عقد در حقوق ایران

گفتار اول : چگونگی اعمال قواعد عمومی در قرارداد الکترونیکی

گفتار دوم : ماهیت قراردادهای الکترونیکی

( 1- 1 ) ماهیت انعقاد قرارداد از طریق پست الکترونیکی

( 1 -2 ) ماهیت انعقاد قرارداد از طریق سرویس وب

منابع